Guida Turistike
Diversiteti i natyrës dibrane i është përshtatur më së miri relievit të thyer që harmonizohet mes luginave e vargmaleve të larta. Në rrethin e Dibrës numërohen 40 monumente natyrore të cilat kategorizohen në:
- Gjeomonumente
- Hidromonumente
- Biomonumente
Gjeomonumente
- Karsti i Malit të Bardhë
Gjendet pranë fshatit Sllovë në formën e një peisazhi karstik në gjipset e permotriasit. Dallohet për ngjyrën e bardhë, lapiezet, gropat e hinkat, shpellat karstike që nuk njihen dhe vlerat gjeomorfologjike, hidrologjike, biologjike, didaktike, dhe turistike. Vizitohet sipas rrugës rurale Peshkopi – Sllovë, rruga këmbësore tek Mali i Bardhë.
- Shpella e Gurit të Kuq
Gjendet afër fshatit Selishte, 500m mbi nivelin e detit. E formuar në shkëmbinj gëlqerorë të trias-jurasit, është 400m e gjatë, 2-3 m e gjerë dhe 4m e lartë, shumë e pasur me konkrecione. Ka vlera shkencore gjeomorfologjike,
hidrologjike, didaktike, ekologjike. Vizitohet sipas rrugës rurale Peshkopi – Muhurr – Selishte.
- Shpella e Rusit
Gjendet në fshatin Grykë Nokë (Dibër), 710m mbi nivelin e detit. E formuar në gëlqerorët e trias-jurasit, është ende e paeksploruar. Ka vlera shkencore gjeomorfologjike, didaktike. Vizitohet sipas rrugës rurale Peshkopi – Selishte – Grykë Nokë.
- Shpella e Qytezës
Gjendet afër fshatit Bellovë, komuna Melan. Njihet me emrat Kepi i Xhitetit dhe Kodra e Nullave. E formuar në gjipset e
permo-triasit, ende nuk është eksploruar. Përmasat e njohura: gjatësi 10m, gjerësi 2m, dhe lartësi 3m. Ka mbetje të aktivitetit të njeriut të lashtë, vlera gjeomorfologjike, -Bellovë.arkeologjike, didaktike. Vizitohet sipas rrugës rurale Peshkopi- Bellovë.
- Shpella e Akullit (Bulaç)
Gjendet pranë fshatit Muhurr, 1000m mbi nivelin e detit. Është formuar në gëlqerorët e trias-jurasit. Pjesa e njohur e
saj është e gjatë 50m, e gjerë deri në 3m, dhe e lartë 2m. Ka vlera shkencore morfologjike, didaktive, ekologjike. Vizitohet sipas rruges rurale Peshkopi – Bellovë – monumenti.
- Pasqyrat e Gramës
Gjendet në malin e Gramës, pranë fshatit Sllovë, 1900m mbi nivelin e detit. Zhveshja gjipsore e llojit selen shkëlqen. Ka gjatësi rreth 500m, gjerësi rreth 200m. Ka vlera shkencore gjeologjike, gjeomorfologjike, didaktike. Vizitohet sipas rrugës rurale Peshkopi – Sllovë – rruga këmbësore për tek monumenti.
- Gropa e Panairit
Gjendet afër fshatit Radomirë, 2115m mbi nivelin e detit. Përbën cirk glacio-karstik në rreshpe, me gjatësi 800m dhe gjerësi 230m në formë amfiteatri. Ka vlera shkencore gjeomorfologjike, ekologjike, turistike. Vizitohen sipas rrugës Peshkopi – Radomirë.
- Bjeshka e Zonjave në Gramë
Gjendet në Malin e Korabit, 1700m mbi nivelin e detit. Përben shpatullim akullnajor në rreshpe, 1000m i gjatë dhe 180m i gjerë. Në formën e ballkonit natyror me kullota alpine, ka vlera shkencore gjeomorfologjike, ekologjike, didaktike, turistike. Vizitohet sipas rrugës Peshkopi – Zimur – rruga këmbësore për tek monumenti.
- Gryka e Setës
Gjendet në pjesën më të thellë të luginës së Setës (degë e Drinit të Zi), formuar në gëlqerorët e trias-jurasit nga lumi dhe
karsti. Ështe 1.5km e gjatë, 100 – 150m e thellë, 4 – 7m i gjerë. Përbën një ekosistem karstik me vlera shkencore gjeomorfologjike, biologjike, didaktike, turistike. Vizitohet sipas rrugës Peshkopi – Arras – Sinë e poshtme.
- Gryka e Mall Lurës
Gjendet në sektorin e mesëm të luginës së Mall Lurës (degë e Driniti të Zi), 380m mbi nivelin e detit. E formuar në
gëlqerorët e trias-jurasit, është e gjatë rreth 1.3km, e thellë rreth 50m, dhe e gjere 5-6m. Ka vlera shkencore gjeomorfologjike, biologjike, didaktike, turistike. Vizitohet sipas rrugës Peshkopi – Fushë Lurë.
- Shllinasi
Gjendet në Malin e Bardhë, pranë fshatit Sllovë, 1200m mbi nivelin e detit. Përbëhet nga një gur gjipsi dhe kripë guri,
900m i gjatë, i gjerë deri në 250m, dhe i lartë deri në 200m, që lëpihet nga dhitë e egra. Ka vlera shkencore, gjeologjike, didaktike, ekologjike. Vizitohet sipas rrugës rurale Peshkopi – Sllovë.
- Guri i Kërçinit
Gjendet pranë fshatit Kërçisht, 2000m mbi nivelin e detit. Përbën një gur gëlqeror të kretës së sipërme, rreth 2ha, ku organizohen festa fetare e pagane. Ka vlera gjeomorfologjike, didaktike, fetare. Vizitohet sipas rrugës Peshkopi – Kërçisht.
- Rrafshi i Korabit
Gjendet afër fshatit Radomirë, 1900m mbi nivelin e detit. Përbën një cirk kompleks akullnajor, 1000m i gjatë, dhe 200m i gjerë, në formën e një amfiteatri. Ka kullota të pasura alpine, vlera gjeomorfologjike, didaktike, ekologjike, turistike. Vizitohet sipas rrugës rurale Peshkopi – Radomirë.
- Morenat e Fushë Lurës
Gjenden afër fshatit Fushë Lurë, 1100m mbi nivelin e detit. Përfaqësohen nga depozitime morenike, 1.3km të gjatë, dhe
350m të gjerë, të ardhura nga cirku i Liqenit të Madh, të veshura me pyje ahu e pishe. Kanë vlera shkencore gjeomorfologjike, didaktike, ekologjike, turistike. Vizitohet sipas rrugës rurale Peshkopi – Fushë Lurë.
- Cirku i Kurorës së Lurës
Gjendet në malin me të njejtin emër, 1830m mbi nivelin e detit. Përbën cirk akullnajor në shkëmbinjtë magmatikë, me gjatësi 900m, gjerësi deri 350m, në formë poltroni. Ka vlera shkencore gjeomorfologjike, didaktike, ekologjike. Vizitohet duke ndjekur rrugën rurale qyteti i Peshkopisë – Fushë Lurë.
- Kodra e Parave (Bllicë)
Gjendet afër fshatit Kukaj, 493m mbi nivelin e detit. Kodra ka formë kupole. Sipas legjendës, këtu, të parët kanë fshehur thesarin. Ka vlera shkencore gjeomorfologjike, didaktike. Vizitohet duke ndjekur rrugën rurale Peshkopi-Kukaj.
- Fusha e Pelave
Gjendet në Parkun Kombëtar të Lurës, 1580m mbi nivelin e detit. Përbën cirk akullnajor. Ishte e mbuluar nga liqeni, që u
tha. Kullota e saj pëlqehet nga pelat. Fusha me bukuri mahnitëse, ka vlera shkencore biologjike, didaktike, ekologjike, tiristike. Vizitohet sipas rrugës rurale Peshkopi – Fushë Lurë, ose Rëshen – Fushë Lurë.
